Καθώς τα κρούσματα του κορωνοϊού αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς και η χώρα μας έρχεται να προστεθεί στον κατάλογο των κρατών που έχουν πάρει μέτρα έκτακτης ανάγκης για να αντιμετωπίσει περαιτέρω θεαματική αύξηση, είναι πολύ χρήσιμο να ακολουθούμε συμβουλές από ειδικούς που μιλάνε ψύχραιμα κι επιστημονικά, μακριά από το πανηγύρι των (σόσιαλ) μίντια.
Ο Μανώλης Κέλλης είναι καθηγητής της επιστήμης των υπολογιστών και μέλος του Εργαστηρίου Επιστήμης Υπολογιστών και Τεχνητής Νοημοσύνης (CSAIL) του ΜΙΤ καθώς και του Ινστιτούτου Broad. Έχει μπεί στο βιβλίο Γκίνες μαζί με τα 2 αδέρφια του, ενώ έχει βραβευθεί κι από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα.
Με μια ανάρτησή στον προσωπικό λογαριασμό του στο Facebook δίνει τον εξής δεκάλογο πρόφύλαξης από τον COVID-19.
1. Ο ιός εξαπλώνεται ασυπτωματικά. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να τον έχετε ήδη κολλήσει και να τον μεταδίδετε χωρίς να το ξέρετε. Για να περιορίσουμε αυτήν την εκθετική εξάπλωση, παρακαλώ μειώστε στον ελάχιστο μεγάλες συναθροίσεις, ταξίδια, χειραψίες, αλλά και την επαφή με το πρόσωπό σας.
2. Ο κύριος λόγος που οι αριθμοί παγκοσμίως έχουν μείνει χαμηλά, ειδικά στην Κίνα, έχει να κάνει με την επιστήμη: είναι ο εντοπισμός, η αναγνώριση, τα πειράματα, ο βαθμός ετοιμότητας και τα δρακόντεια μέτρα. Χωρίς όλα αυτά, θα μετρούσαμε εκατομμύρια θανάτους, μόνο σε κινέζικο έδαφος, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
3. Μη γελάτε με τον ιό: (α) ο ρυθμός εξάπλωσής του είναι πολύ χειρότερος από την γρίπη, (β) η θνησιμότητα είναι πολύ χειρότερη από την γρίπη, (γ) η έμφυτη ανοσία μας είναι σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο απ’ ότι έναντι της γρίπης, (δ) σε αντίθεση με την γρίπη, δεν υπάρχουν εμβόλια, (ε) η ασυμπτωματική του εξάπλωση συνεπάγεται ότι δεν μπορούμε να την περιορίσουμε ζητώντας από τον κόσμο να μείνει σπίτι. Μικρές διαφορές στην εκθετική εξάπλωση μπορούν να μετατρέψουν 10.000 θανάτους σε 50 εκατομμύρια, γι’ αυτό μην υποτιμάτε την κατάσταση.
4. Μη φοράτε μάσκα προσώπου. Συγκεντρώνει τα μικρόβια που στη συνέχεια απλώνοντας στο πρόσωπό σας, στο σπίτι σας και στους αγαπημένους σας, όταν θα βγάλετε την μάσκα. Αν έχετε αρρωστήσει και υπάρχει «ανάγκη» να βγείτε έξω, ναι, φορέστε μια ιατρική μάσκα για να προστατεύσετε τους άλλους. Αλλά, αν δεν είστε άρρωστοι, αυτές οι μάσκες θα σας αρρωστήσουν και θα λείψουν σημαντικά από τα κοντινά νοσοκομεία και τους νοσηλευτές. Γι΄αυτό παρακαλώ μην τις μαζεύετε σπίτι σας χωρίς λόγο.
5. Αν είστε όντως άρρωστοι με μέτρια συμπτώματα γρίπης, μείνετε σπίτι αντί να πάτε στο νοσοκομείο, έτσι θα κάνετε χώρο για πιο σοβαρές περιπτώσεις. Πιθανότατα θα έχετ γρίπη, αλλά ακόμα κι αν είναι ο κορονοϊός δεν υπάρχει θεραπεία, ούτε εμβόλιο, ούτε κάποια ειδική φροντίδα που μπορεί να παρέχει το νοσοκομείο σε περιπτώσεις μέτριου κινδύνου. Γι΄αυτό αφήστε τα κρεβάτια ελεύθερα για εκείνους που χρειάζονται οξυγόνο και συσκευές αναπνοής.
6. Αντιμετωπίστε κάθε επιφάνεια σαν να είναι μολυσμένη. Να πλένετε συχνά τα χέρια σας. Να αγγίζετε όσο λιγότερο μπορείτε το πρόσωπό σας. Να αντικαταστήσετε τις χειραψίες με χαιρετισμούς με τον αγκώνα. Να αντιμετωπίσετε το κινητό σας σαν να είναι μόνιμα μολυσμένο, να το απολυμαίνετε με απολυμαντικά μαντηλάκια και να το κρατάτε μακριά από το κρεβάτι σας. Να ανοίγετε τις πόρτες με τα πόδια σας, ή κρατώντας οποιοδήποτε απολυμαντικό μέσο, ή το πίσω μέρος του χεριού σας. Συνεχίστε να πνίγετε τα παιδιά σας με φιλιά (έτσι κι αλλιώς μοιράζεστε όλα τα μικρόβια του σπιτιού), αλλά κρατήστε μακριά τα εξωτερικά μικρόβια. Κάποια από αυτά [τα εσωτερικά μικρόβια] θα γίνουν προοδευτικά ουδέτερα και μπορεί η γρίπη της επόμενης χρονιάς να μην είναι τόσο σοβαρή με καλύτερη οικιακή υγιεινή.
7. Αν γινόμαστε παρανοϊκοί, τότε μπορούμε απλά να μειώσουμε στο ελάχιστο την εκθεσή μας, δίνοντας την ευκαιρία στο σύστημα υγείας να ασχοληθεί με έναν χαμηλότερο δείκτη σοβαρών κρουσμάτων. Ναι, είστε υγιείς και δε θα αρρωστήσετε. Ναι, επίσης, μπορεί και όλοι σόοι ξέρετε να εκτεθούν στον ιό. Όλα έχουν να κάνουν με τον ρυθμό των μολύνσεων. Αν τον επιβραδύνουμε, τότε τα νοσοκομεία μας δε θα μπουκώσουν και ο βαθμός θνησιμότητας θα είναι πολύ χαμηλότερος.
8. Σταδιακά, ελπίζουμε ότι ο ζεστός καιρός θα σταματήσει την εξάπλωση σωματιδίων του ιού, θα τα οδηγήσει στην εξαφάνισή του από οποιαδήποτε τυχαία επιφάνεια κι έτσι θα σταματήσει η εκθετική εξάπλωση της επιδημίας. Ελπίζουμε ότι μέχρι την επόμενη «σεζόν του κορονοϊού», θα έχουμε το εμβόλιο που θα τον υποβιβάσει σε μια απλή γρίπη. Όμως, οι αμέσως επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες. Γι’ αυτό ας τις αντιμετωπίσουμε σαν πανδημία, ακριβώς για να μην τη δούμε να συμβαίνει.
9. Eίναι υπέροχο να περάσετε χρόνο με την οικογένειά σας. Προσωπικά, ακύρωσα 4 εκδηλώσεις μόνο την περασμένη εβδομάδα (το πάρτυ γενεθλίων μου, ένα κοινό session με άλλα 5 εργαστήρια, μια ομιλία στο ελληνικό προξενείο κι ένα συνέδριο στην Ευρώπη). Δεν μετανιώνω για τιποτα, θα περάσω περισσότερο χρόνο με τους φοιτητές μου, την οικογένειά μου, τους στενούς μας φίλους. μαθαίνοντας, ενημερώνοντας (όπως σε αυτό το post) και δουλεύοντας σε σημαντικές εργασίες και υποτροφίες. Μια αυτό-επιβολή ταξιδιωτικής αργίας είναι θα είναι στην πραγματικότητα θαυμάσια, και θα εστιάσει ξανά την προσοχή μας στα σημαντικά πράγματα.
10. Περισσότερο απ’ όλα, υποστηρίξτε τις βασικές αρχές της επιστήμης, εμπιστευθείτε τις συμβουλές των ειδικών κι εκτιμήστε την φοβερή πρόοδο της ιατρικής επιστήμης και του εντοπισμού των ασθενειών. Θα αντικρίζαμε δεκάδες εκατομμύρια θανάτους αν δεν υπήρχε αυτή η πρόοδος και θα αναρωτιόμασταν γιατί οι θεοί είναι τόσο θυμωμένοι (μπορούμε ακόμα να αναρωτιόμαστε, αλλά τουλάχιστον να κάνουμε και κάτι γι’ αυτό)
Συμπέρασμα: Μην πανικοβάλλεστε, αλλά μην υποτιμάτε και την κατάσταση. Ενεργήστε με γνώμονα την λογική, μειώστε στο ελάχιστο την εξάπλωση για να προστατεύσετε τους άλλους, απολαύστε τον χρόνο με τους αγαπημένους σας. Ενεργήστε σαν να είναι πανδημία, έτσι ώστε να μην τη δείτε να συμβαίνει.
