Ο Μητροπολίτης Μόρφου εξομολόγησε και κοινώνησε Κύπριο Αρμένιο εθελοντή που τον επισκέφθηκε στο κελί του στην Ορούντα. Θέλει να πολεμήσει για Έλληνες και Αρμένιους διότι «κινδυνεύει το Γένος των Χριστιανών να ξιλειφτεί». Φρόνημα εφάμιλλο των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, είπε ο Δεσπότης.
Κύπριος Αρμένιος εθελοντής έφυγε από την Κύπρο για τον Καύκασο με τις ευλογίες του Μητροπολίτη Μόρφου Νεόφυτου, με σκοπό να αγωνιστεί κατά της τουρκο-αζερικής επιθετικότητας. Η εντυπωσιακή μαρτυρία έρχεται δια στόματος του ίδιου του Δεσπότη, σε κήρυγμά του στο Ακάκι την Τετάρτη που μας πέρασε.
Όπως ανέφερε ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος, ένας τριαντάχρονος Αρμένιος συμπατριώτης μας, πιστός Χριστιανός Ορθόδοξος της Εκκλησίας της Κύπρου, αποφάσισε να ενισχύσει τους ομογενείς του στο Αρτσάχ. Με βάση την μαρτυρία του Δεσπότη της Μόρφου, ο Κύπριος Αρμένιος εθελοντής έφυγε για το μέτωπο του Καυκάσου αυτή την εβδομάδα, αφού εξομολογήθηκε και κοινώνησε.
Οι λόγοι που οδήγησαν τον εθελοντή στον πόλεμο, όπως αφηγείται ο Μόρφου Νεόφυτος, ήταν η συγκίνηση από τον αγώνα των εικοσάχρονων Αρμενίων του Αρτσάχ, αλλά και η ανησυχία πως το Γένος των Χριστιανών θα «ξιλειφτεί» αν δεν αγωνιστούν και Έλληνες και Αρμένιοι. Ο Μητροπολίτης χαρακτήρισε την πίστη και την ανδρεία του τριαντάχρονου Αρμένιου εθελοντή εφάμιλλη αυτής των αγωνιστών της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου, Κυριάκου Μάτση και Ευαγόρα Παλληκαρίδη.
Η αναφορά έγινε κατά τη διάρκεια του κηρύγματος του Μητροπολίτη της ημικατεχόμενης Μόρφου στον πανηγυρικό Εσπερινό της εορτής του Αγίου Αρτέμωνος «τοῦ ἐν τῷ Αὐλῶνι τῆς Σολίας, ἤγουν τῆς Κύπρου» στον Ιερό Ναό Παναγίας Χρυσελεούσης της κοινότητας Ακακίου της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου στις 7 Οκτωβρίου 2020.
Ακολουθεί το απόσπασμα της ομιλίας του Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτου, όπως αναρτήθηκε στο κανάλι «Ομιλίες Μητροπολίτου Μόρφου» στο YouTube (λεπτό 13:00):
«Σήμερα με επισκέφθηκε ένα νέο, ωραίο παιδί, τριάντα χρονών, γεγυμνασμένος και στην ψυχή και στο σώμα. Ο πατέρας του Αρμένιος. Η μάνα του Ορθόδοξη Χριστιανή, βαφτισμένος, μυρωμένος Ορθόδοξος. Αλλά μεγαλωμένος με την εθνικότητα του πατέρα του, την αρμένικη. Στην Αρμενία τώρα γίνεται πόλεμος. Με τους ίδιους εχθρούς, τους ισλαμιστές και φανατικούς μουσουλμάνους της Αζερίας. Δίπλα από την Τσετσενία δηλαδή.
Ε, ο καλός νέος ξέρετε τι ήρθε να μου πει; "Δεσπότη μου, να με εξομολογήσεις και φεύγω μετά από δύο μέρες για το μέτωπο της Αρμενίας και μπορεί να σκοτωθώ και θέλω να είναι καθαρή η ψυχή μου."
Τι νομίζετε του έδωσα δώρο μετά την ολόθερμον και μετά δακρύων εξομολόγησή του και συγχώρεση που του επαραχώρησε για άφεση αμαρτιών το Πνεύμα το Άγιο; Είχα εκεί στο κελί της Ορούντας μερικές εικόνες, μικρές και όπως έκανα έτσι πίσω μου είδα τον Άγιο Ευγένιο τον Ροντιόνωφ και τον εξεκρέμασα και του λέω "γιε μου, αυτόν να το βάλεις μέσα στο σακίδιό σου, μαζί με τα όπλα σου θα έχεις ένα Ευαγγέλιο μικρό και την εικόνα του Αγίου Ευγενίου. Να σε φυλάει, να σε προσέχει, όχι τόσο το σώμα... Ένα θάνατο", του είπα, "θα τον έχομεν. Άλλοι στα 20 μας, άλλοι σας 40 μας, άλλοι στα 60 μας, άλλοι στα 80 μας, άλλοι στα 100, όπως ο Άγιος Αρτέμων. Αλλά να μην πεθάνει η ψυχή σου. Και να ομολογήσεις αν έρθει η δύσκολη ώρα, τον Τέλειο Θεό και τον Τέλειο Άνθρωπο, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, τον Αναστάντα εκ νεκρών, τον αναληφθέντα εις τους ουρανούς, τον πάλιν ερχόμενον κρίναι ζώντας και νεκρούς και της βασιλείας Αυτού ουκ έσται τέλος. Αυτός", του λέω, "είναι ο Αρχηγός. Αυτός είναι ο Βασιλιάς μας. Όχι για 5 και 10 και 50 χρόνια. Αιώνες αιώνων! Για πάντα!"
Πόση χαρά έκαμεν! Και του είπα, "σε παρακαλώ, αύριο θα έχουμε λειτουργία για σένα. Θα έρθεις να κοινωνήσεις. Να έχεις μέσα σου αυτό τον Θεό που ενίκησε τον θάνατο, αφού δεν φοβάσαι τον θάνατο."
Και του είπαν άλλοι Αρμένηδες, "μην είσαι χαζός, 30 χρονών να πας τώρα στην Αρμενία να πολεμήσεις; Εμείς, του λέει, να στέλνουμε χρήματα να αγοράζουν όπλα οι συμπατριώτες μας." Και του λέω "καλά εσύ, γιατί αφού έχεις χρήματα να δώσεις, γιατί πας να δώσεις σε κίνδυνο τον εαυτό σου;"
Ακούτε απάντηση που μου έδωσε, ισάξια του Γρηγόρη Αυξεντίου και του Κυριάκου του Μάτση και του Ευαγόρα Παλληκαρίδη, αλλά ήταν άλλες εποχές τότε. Τώρα ζούμε την μαλθακή ευρωπαϊκή Κύπρο, δεν βγαίνουν τώρα έτσι άνδρες, είναι δύσκολο να βγουν.
Τι μου είπε; Μου είπε "για δυο λόγους πάω. Είδα στην τηλεόραση ότι τα παιδιά που πολεμούσαν ήταν εικοσάχρονα και τα λυπήθηκα", μου λέει. "20 χρονών παιδιά να πολεμούν με αυτά τα θηρία του ισλαμισμού; Και εμείς τριαντάρηδες γεμάτοι ζωή και εμπειρία να καθόμαστε στις καφετέριες και να βλέπουμε τα γεγονότα από τηλεοράσεως; Έτσι, λέει η πίστη μας;"
Και δεύτερο, μου λέει, "δεν εκαταλάβαμε, ούτε οι Αρμένηδες ούτε οι Έλληνες ότι σημερινή δική τους, αυριανή δική μας. Δεν εκαταλάβαμε ότι κινδυνεύει το Γένος μας". Και του λέω "από τι κινδυνεύει γιε μου;" και μου είπε μια λέξη πολύ αρχαία, πολύ ελληνική, πολύ κυπριακή, πολύ ομηρική "κινδυνεύει το Γένος των Χριστιανών να ξιλειφτεί".
"Εσύ", μου λέει, "μπορείς να κάμνεις ωραίες ομιλίες, και τις κάμνεις. Εγώ μπορώ να πολεμήσω, να πολεμήσω. Εσείς μπορείτε να κρατήσετε την λειτουργία ζωντανή με τη ψαλμωδία σας και οι πατέρες με τη λειτουργία τους, να την κρατήσετε ζωντανή. Είναι το ανώτερο αυτό που κάμνετε, να το ξέρετε. Είναι και πάνω που τον πόλεμο."
Ο πόλεμος ο μεγάλος είναι πνευματικός. Αλλά έρχεται και η ώρα και του θερμού πολέμου και της μάχης. Και τα μακρά γίνονται κοντά και οι προφητείες γίνονται ειδήσεις.
Και ο Άγιος Αρτέμων, ο γέρων της Λαοδίκειας που εκ του Ανεμουρίου της Μικράς Ασίας ήρθε στην Αυλώνα εις το άκακον Ακάκιον και το αγίασε με το άγιο του σώμα μας διδάσκει μην φοβάστε ούτε γηρατειά, ούτε αρρώστιες, ούτε θλίψεις, ούτε πολέμους. Εργαζόμαστε για την αιώνια ζωή. Και ο καθένας να επιστρατευτεί εκεί που δύναται, εκεί που μπορεί, ως Ορθόδοξος Έλλην.»
Η στήριξη του Κυπριακού Ελληνισμού προς την Αρμενία και τον αγώνα του Αρτσάχ είναι ολόθυμη και πολύπλευρη. Μετά τη μεγάλη πορεία και τη συγκέντρωση έξω από τις Πρεσβείες ΗΠΑ, Ρωσίας και Γαλλίας (χώρες που συμπροεδρεύουν της Ομάδας του Μινσκ για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ), ο Αντιπρόσωπος της Θρησκευτικής Ομάδας των Αρμενίων στη κυπριακή βουλή, Βαρτκές Μαχτεσιάν εξέφρασε θερμές ευχαριστίες «στους Ελληνοκύπριους φίλους μας για τη συμπαράσταση» και «ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Κύπρο και την Ελλάδα», ευχόμενος και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.
Επίσης, η «Ομάδα Φίλων του Αρτσάχ», που αποτελείται από Κύπριους Έλληνες και Αρμένιους, σε δημοσιογραφική διάσκεψή της την Δευτέρα, 5 Οκτωβρίου, έκανε έκκληση για περαιτέρω πολιτική και πρακτική βοήθεια προς τον αγωνιζόμενο αρμενικό λαό. Μεταξύ των Κύπριων «Φίλων του Αρτσάχ» περιλαμβάνονται πολιτικοί, δημάρχοι, διανοούμενοι και δημοσιογράφοι.
Οι Αρμένιοι της Κύπρου αποτελούν μια από τις αρχαιότερες κοινότητες της Αρμένικης Διασποράς και τους συνδέουν ιστορικοί δεσμοί φιλίας με τους Έλληνες της Κύπρου.
Έχουν επίσης υποφέρει και στην Κύπρο (όπου πολλοί κατέφυγαν μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων) την οργή της Τουρκίας. Στην πρώτη απόπειρα βίαιης επιβολής διχοτόμησης το 1964, η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ΤΜΤ στοχοποίησαν και τους Κύπριους Αρμένιους εκδιώκοντας τους και λεηλατώντας τα σπίτιας και τις περιουσίες. Ο «Αρμενομαχαλλάς» ενσωματώθηκε στον τουρκοκυπριακό αποσχιστικό θύλακα και δεν επέτρεψαν ποτέ στους Αρμένιους να επιστρέψουν, ουσιαστικά προσφυγοποιώντας τους 10 χρόνια πριν το 1974.
Κατά την εισβολή του 1974, η τουρκική αεροπορία βομβάρδισε το ιστορικό αρμένικο σχολείο «Μελκονιάν» στη Λευκωσία. Στα κατεχόμενα βρίσκεται επίσης το μεσαιωνικό «Αρμενομονάστηρο» του Αγίου Μακαρίου.
Μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Τουρκοκύπριοι, καθώς και Αζέροι που βρίσκονται στα κατεχόμενα, εξέφρασαν ποικιλοτρόπως την στήριξή τους στο Αζερμπαϊτζάν, με δηλώσεις, άρθρα στον Τύπο, αναρτήσεις στα ΜΚΔ και αυτοκινητοπομπές. Συνδέοντας το «άνοιγμα» της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου με την επίθεση κατά των Αρμενίων, Τούρκοι, Τουρκοκύπριοι και Αζέροι ανέμιζαν σημαίες του Αζερμπαϊτζάν, της Τουρκίας, του ψευδοκράτους και των Γκρίζων Λύκων κατά την είσοδό τους στην κατεχόμενη πόλη του Ευαγόρα.