Την ώρα που οι ειδικοί αποφασίζουν για τη σύσταση του φθινοπωρινού εμβολίου Covid-19, η εξάπλωση των στελεχών «FLiRT» του πανδημικού κορωναϊού SARS-Cov-2 δημιουργεί ανησυχία για ενδεχόμενο καλοκαιρινό κύμα λοιμώξεων, αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις σοβαρότερης νόσου...
Τα στελέχη FLiRT, τα οποία παίρνουν το όνομά τους από τις τεχνικές ονομασίες των μεταλλάξεων που φέρουν, έχουν πλέον επικρατήσει σε όλο τον κόσμο, ανέφερε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Ο όρος χρησιμοποιείται για το στέλεχος JN.1 «Pirola» και έναν αριθμό άλλων στελεχών που προέκυψαν από μετάλλαξή του JN.1 και φέρουν ονομασίες που ξεκινούν με τα γράμματα JN ή KP.
Ένα από αυτά, με την ονομασία KP.2, ξεπέρασε τον Μάιο το JN.1 ως το πιο διαδεδομένο στέλεχος στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Σε τι διαφέρουν τα στελέχη FLiRT;
Όλα τα στελέχη της νέας οικογένειας απέκτησαν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο τρεις μεταλλάξεις στο γονίδιο της πρωτεΐνης-ακίδας που χρησιμοποιεί ο κορονοϊός για να συνδεθεί στα ανθρώπινα κύτταρα.
Οι ευρωπαϊκές αρχές ζήτησαν από τις φαρμακοβιομηχανίες να σχεδιάσουν το φετινό εμβόλιο με βάσει το στέλεχος JN.1
Μια από αυτές τις μεταλλάξεις εκτιμάται ότι επιτρέπουν στα στελέχη να διαφεύγουν από τα αντισώματα που προσφέρει ο εμβολιασμός ή η προηγούμενη λοίμωξη, παράλληλα όμως ίσως περιορίζουν την ικανότητα του ιού να προσβάλλει ανθρώπινα κύτταρα.
Ωστόσο μια άλλη μετάλλαξη δείχνει να διευκολύνει την σύνδεση στα κύτταρα, ανέφερε το Πανεπιστήμιο «Τζονς Χόπκινς».
«Το γεγονός ότι αυτά τα διαφορετικά στελέχη απέκτησαν τις ίδιες μεταλλάξεις λέει στους ιολόγους ότι ο συγκεκριμένος συνδυασμός μεταλλάξεων βοηθά τον ιό να επιτυγχάνει τους στόχους του πιο αποτελεσματικά» επισήμανε το πανεπιστήμιο σε ανακοίνωσή του.
Είναι πιο μεταδοτικά; Προκαλούν σοβαρότερη νόσο;
Μέχρι στιγμής δεν έχει καταγραφεί στις ΗΠΑ τάση αύξησης των κρουσμάτων ή των νοσηλειών, δήλωσε στο Reuters ο δρ Άαρον Γκλατ, επικεφαλής του τμήματος λοιμωδών νοσημάτων στο Νοσοκομείο Mount Sinai στη Νέα Υόρκη και εκπρόσωπος της Εταιρείας Λοιμωδών Νοσημάτων Αμερικής.
«Έχουν υπάρξει κάποιες σημαντικές αλλαγές στα νέα στελέχη πιστεύω όμως ότι πλέον δεν είναι σημαντικό, πιθανώς χάρη στην ανοσία που έχουν αποκτήσει πολλοί, πολλοί άνθρωποι» είπε.
Τα δεδομένα των CDC δείχνουν ότι οι νοσηλείες ασθενών Covid-19 βαίνουν μειούμενες τις τελευταίες εβδομάδες και το ποσοστό θετικότητας των ασθενών που προσέρχονται στα επείγοντα παραμένει σταθερός.
Οι δε νοσηλείες έχουν μειωθεί κατά περίπου 60% από πέρυσι.
Είναι τα εμβόλια αποτελεσματικά;
Τα επικαιροποιημένα εμβόλια που κυκλοφόρησαν το περασμένο φθινόπωρο σχεδιάστηκαν για το διαφορετικό στέλεχος XBB.1.5 και δεν αποκλείεται να είναι λιγότερο αποτελεσματικά στα στελέχη FLiRT, αν και μέχρι στιγμής αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί με μελέτες, ανέφερε το «Τζονς Χόπκινς».
Η ανοσία επίσης έχει μειωθεί σε όσους έκαναν το εμβόλιο πολλούς μήνες πριν.
Παρόλα αυτά τα σημερινά εμβόλια πιθανότατα προσφέρουν κάποια προστασία, είπε ο δρ Γκλατ.
Τον περασμένο μήνα, οι ευρωπαϊκές αρχές ζήτησαν από τις φαρμακοβιομηχανίες να σχεδιάσουν το φετινό εμβόλιο με βάσει το στέλεχος JN.1, το οποίο ανήκει στην ομάδα FLiRT.
Εμβόλιο βασισμένο στο JN.1 συνέστησε τον Απρίλιο και η επιτροπή ειδικών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Στις ΗΠΑ, η αρμόδια αρχή επρόκειτο να αποφασίσει τον Μάιο ποια πρέπει να είναι η σύσταση του εμβολίου, ανέβαλε όμως τη συνάντηση μέχρι τις 5 Ιουνίου προκειμένου να συλλεχθούν περισσότερα δεδομένα.
Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα
Δεν έχουν παρατηρηθεί διαφορές σε σχέση με προηγούμενα στελέχη, ανέφερε το «Τζονς Χόπκινς».
Τα περισσότερα κρούσματα είναι γενικά ήπια, όχι απαραίτητα επειδή ο ιός έχει γίνει πιο ήπιος αλλά επειδή το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού έχει χτίσει ανοσία, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Όπως συνέβαινε και με τα προηγούμενα στελέχη, τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 5 ή περισσότερες ημέρες μετά την έκθεση, αν και μπορεί να εκδηλωθούν ταχύτερα.
Ο ασθενής μπορεί να μεταδοθεί σε άλλους ακόμα και μία ή δύο ημέρες πριν από την εμφάνιση συμπτωμάτων και για λίγες ημέρες μετά την υποχώρησή τους.